Milas Yahudileri ve Eğitim: Talmud Tora'dan Alliance İsraelite Universelle'e (1851-1934)

Abstract

İlkçağlardan beri, sürekli olmasa da bir Yahudi yerleşim merkezi olan, Milas'a XIX. yüzyıl başlarından itibaren gelen Yahudiler; Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarından ulus - devlete geçiş sürecinde eğitimde görülen dini - gelenekçi çizgiden milli - laik eğitime geçişin bir benzerini gelenekçi Talmud Tora okulundan Alliance Israelite Üniverselle'in (Evrensel Yahudi İttifakı) desteklediği Musevi Okulu'na uzanan çizgide yaşamışlardır. Bu çalışmada imparatorluktan Türkiye Cumhuriyeti'ne geçiş sürecinde eğitim sistemimizde oluşan değişimler çerçevesinde, Milas Yahudilerinin Talmud Tora'lı eğitimden Alliance'a uzanan eğitimdeki değişim ve gelişimleri ele alınmıştır.

From the very begining Jews who came to Milas, that was a central area, lived the process of transition from Talmud Tora School to Jewish School which was supported by Alliance israelite Ü niverselle (Universal Jewish Alienee) like the term from religious - traditional process to national - secular education in the transition of nation - state in the last period of Ottoman Empire. In this study, the chances and improverments from Talmud Tora education to Allince were examined in the light of the period of the transition from Empire to Turkish Republic.