Folklor Metinlerini Pozitif Psikoloji Kavramlarıyla Yorumlamada Bir Örnek: Sevgi Konulu Ninniler

Abstract

Pozitif psikoloji temelde insanın yaşam boyunca pozitif deneyimler yaşamaları, öznel iyi oluşlarını artırıcı eylemler ile ruh sağlıklarının korunmasını amaçlar. Ninniler, ilk çocukluk yıllarında tanışılan sözlü kültür ürünü olup kısa içeriğiyle bir dil-kültür taşıyıcısı, kültürel bellek aktarıcısıdırlar. Kadim sevgi duygusunu, evrensel sevgi değerini öz bir şekilde bugüne taşıyabilen türdür ninniler. Çalışma, sevgi konulu ninnilerin pozitif psikolojinin kavramlarınca ele alınması, çıktıların halk bilimi kuramlarından işlevsel kuramca yorumlanması, böylece disiplinler ara sı çalışmalara örnek olup, alana bütünlük sağlayacak şekilde ilişkilendirilerek katkı sağlamayı hedeflemektedir. Buradan hareketle çalışmanın sorusu “Sevgi konulu ninnilerin insan yaşamına, insan ruhuna pozitif etkileri nedir? Bu bağlamda iş- levleri nelerdir?” şeklindedir. Araştırma konusuna metinlerin pozitif psikolojinin temel kavramlarınca ele alınıp yorumlanmasından hareketle “yorumsamacı” “te-mel nitel araştırma” deseniyle yaklaşılmıştır. Ninni metinleri, pozitif psikolojinin uzman görüşleri dâhilinde belirlenen, çalışmanın bilimsel veriler ışığında, tematik bağlamda çatısını oluşturan mutluluk, öznel iyi oluş, güvenli bağlanma kavramlarınca alımlanıp yorumlanmıştır. İnsanın kişilik özelliklerinin erken çocukluk yıllarında oluştuğu bilinmektedir. Erdemli, iyimser, pozitif yaşam deneyimlerine sahip pozitif insan olabilmek için yaşamın henüz erken dönemlerinde ebeveynler ve özellikle annelerce bilinçli adımlar atılması önemlidir. Sevgi konulu ninnilerle sevgi dolu bir ortamda büyüme önemli bir ilk adımdır. Nitekim sevgi konulu ninniler, olumlu çocukluk deneyimi bağlamında pozitif psikolojinin önemsediği koruyucu ruh sağlığı kazanımı için önemli işlevlere sahiptir. Buradan hareketle, sevgi konulu ninnilerin “metaforik anlamda” pozitif psikolojiye klinik uygulamalar dü- zeyinde destek sağlayacağı düşünülmekte ve önerilmektedir. Tüm bunlara ilaveten, bu çalışmanın yaygın etkisi bağlamında içeriğinde insan sevgisi olan, mutlu, iyi insan olma halinin öne çıkarıldığı, masal, efsane türlerinin pozitif psikolojinin temel kavramları ile incelenebileceği vurgulanabilir.

Positive psychology seeks to help people to have positive experiences throughout their lives while protecting their mental health through behaviours that improve their subjective well-being. Lullabies are oral culture products presented in early childhood, and their short but rich content serves as language-culture carriers and memory transmitters. Lullabies are a genre with an ancient love feeling and the value of universal love, both which have survived to present day. The study's objective is to examine love-themed lullabies, one of the anonymous folk literature genres, in the context of psychology and literature, using positive psychology principles. The study also intends to explain the results using functional theory, one of the folklore theories, as an example of interdisciplinary research and contribution to the literature. The study's research questions in this respect are "What are the positive impacts of love-themed lullabies on human life and spirit?" and "What are their roles in this context?" The "hermeneutic" and "basic qualitative research" designs were employed in the study since the texts will be handled using fundamental positive psychology concepts. Lullabies were interpreted for the themes of happiness, subjective well-being, and secure attachment, which created the framework of the thematic setting based on positive psychology expert opinions. According to positive psychology, love-themed lullabies are essential in maintaining one's mental health and happiness, which is vital to positive childhood experiences. Thus, love-themed lullabies support positive psychology for clinical applications in a "metaphorical sense". As a result, oral folk literature genres such as fairy tales and legends may be examined using positive psychology principles.