Gelişmişlik ve AB üyeliği ilişkisinin incelenmesinde çok değişkenli istatistiksel analizlerin kullanımı

Abstract

İnsani gelişmişlik endeksi ülkelerin gelişmişlik sıralamalarının belirlenmesinde başlıca başvurulan göstergelerden biridir. AB üyeliği sürecinde aday ülke olarak Türkiye’nin önüne sunulan bazı fasıllar temelde bu gelişmişlik göstergelerini etkileyecek reformları içermektedir. Bu nedenle de Türkiye’de son dönemde gelişmişlik kavramı AB üyeliği ile birlikte anılır hale gelmiştir. Bu çalışmada AB üyeliği ve insani gelişmişlik endeksi arasındaki ilişki çok değişkenli istatistiksel yöntemlerle ele alınmıştır. Bu çerçevede Türkiye’nin de içinde bulunduğu aday ülkeler ve AB üyesi ülkeler gelişmişlik göstergeleri yardımıyla iki temel gruba ayrılmış ve ülkelerin bu gruplara dâhil olma durumları irdelenmiştir.

Human Development Index is one of main indicator that is referred to development rankings of countries. Some of the chapters are presented in front of us as a candidate country for EU membership process includes basically reforms that affect development indicators. Therefore, recent years in Turkey the concept of development has been associated with EU membership. In this study, relationship between EU membership and human development index discussed with the aid of multivariate statistical methods. As a result of this study, candidate countries and EU member states divided into two groups using development indicators and status of the countries examined.