Ayçiçeği ( helianthus annuus l.) bitkisi polikültür koşullarda yetiştirildiğinde bor alımı etkilenir mi?

Abstract

Bu çalışmada, ayçiçeği (Helianthus annuus L.) bitkisinin tek ekim olarak yetiştirilmesinin yanısıra, buğday (Triticum aestivum L.) ve yonca bitkileri (Medicago sativa L.) ile birlikte ekimi yapılmıştır. Bor uygulaması (H 3BO3) formunda ve 25-50-75 mg L -1 bor konsantrasyonlarında yapraktan yapılmıştır. Hasat sonrası bitkilerin kuru ve yaş ağırlıkları, klorofil, karotenoid ve prolin miktarları ile yaprakların B, Ca, K ve P içerikleri belirlenmiştir. Monokültür olarak yetiştirilen ayçiçeği bitkisinin yapraklarında %KM ile toplam klorofil ve karotenoid miktarları kontrol grubu ile karşılaştırıldığında genel olarak azalırken, ayçiçeğinin polikültür ekiminde, adı geçen parametrelerde artış görülmüştür. Monokültür yetiştirilen ayçiçeği bitkisi yapraklarında % EC ve prolin kapsamında da artış tespit edilmiş, fakat ayçiçeği bitkisinin, buğday ve yonca ile polikültür olarak yetiştirilmesi sonucu bu değerlerde de düşüşlerin olduğu belirlenmiştir. Ayçiçeği bitkisinin yaprak bor kapsamı ise, buğday ve yonca ile birlikte ekildiğinde önemli oranlarda azalmış ve diğer bazı makro elementlerin alımı olumlu etkilenmiştir. Sonuç olarak, B problemi varlığında ayçiçeği bitkisi yetiştiriciliğinde farklı bitkilerle polikültür uygulamasının ayçiçeği bitkisinin B alımını azaltarak bitkide bor toksisitesine bağlı olumsuzlukları azaltabileceği yargısına varılmıştır.

In this study, sunflower (Helianthus annuus L.) was growth alone and with wheat (Triticum aestivum L.) and clover plants ( Medicago sativa L.). Boron at 25-50-75 mg L-1 concentrations was applied by the foliarly in the forms of Boric acid (H3BO3). Following the yield, dry and fresh weights, chlorophyll, carotenoid and prolin contents was determined. B, Ca, K and P contents on the leaves were also determined. While total chlorophyll and carotenoid contents with DW% on the leaves of the sunflower planted monoculture system generally decreased, the same parmeters increased at the poly-culture system planting. EC% and prolin contents on the leaves increased at monoculture planting but they decreased on the ones planted with wheat and clover together. When it comes to boron content; it seriously decreased when it was planted with wheat and clover but some macro elements increased. Finally, if the sunflower grows as polyculture system with the different higher plants, boron uptake decrease so it prevents some problems caused by boron toxicity.