Türk ve Dünya Üniversitelerinin Etik Kodları Üzerine Bir İnceleme

Abstract

Yükseköğretimde tartışılan konular arasında olan etik standartlar Covid 19 dönemde uzaktan eğitime başlanmasıyla daha fazla gündeme gelmiştir. Bu çalışmanın amacı belirlenmiş çeşitli ölçütlere göre Türk ve Dünya üniversitelerde, örgüt içi etik eylemleri düzenlemek için belirlenen genel etik ilkelerin varlığını incelemektir. Ayrıca bu çalışma pandemi sürecinde, uzaktan eğitim le başlayan değişimin etik ilkelere yansımasını incelemektir. Türkiye’deki 16 üniversite Yükse köğretim Kurulu’nun 2019 üniversiteler sıralamasına göre; diğer ülkelerdeki 16 üniversite ise THE 2021 sıralamasına göre belirlenmiştir. Bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden temel nitel araştırma kullanılmıştır. Veriler üniversitelerin internet sitelerinden ve elektronik posta iletişi miyle elde edilmiştir. Yapılan incelemede ele alınan üniversitelerin farklı isimlerle de olsa yazılı etik ilkelere sahip olduğu görülmüştür. En yaygın temaların insan hakları ve özgürlüğüne saygı, bilimsel ortam, öğretme-öğrenme ve soru sorma özgürlüğü olduğu görülmüştür. Etiğin öğreni lebilen ve geliştirilebilen bir değer olmasından yola çıkılarak etik ihlallerin gerekli eğitimlerle, sürekli hatırlatmalarla, topluluklar kurarak ve öğretim üyelerinin özeniyle giderilebileceği ya da azaltılabileceği çalışmanın önerileri arasındadır.