Av tüfeği namlu uzunluğunun saçma dağılımına etkisi ve atış mesafesinin belirlenmesinde önemi

Abstract

Amaç: Ateşli silahla meydana gelen yaralanma ve ölüm olaylarında, aydınlatılması gereken konulardan biri atış mesafesi tayinidir. Ateşli silah yaralanmalarında, atış artıklarının ulaşamadığı mesafelerde atış mesafesi tayininde saçmaların hedef üzerinde gösterdikleri dağılımdan yaralanılmaktadır. Uzak atış mesafesinden av tüfeği saçma yaralanmalarında, atış mesafesinin belirlenmesinde, saçmaların hedef üzerinde gösterdikleri dağılımdan yararlanılmaktadır. Bununla birlikte namlu uzunluğu, saçma boyutu, tüfeğin şok durumu, tapa yapısı, ortam koşulları gibi saçma dağılımını etkileyen birçok faktör olup mesafe tayini yapılırken bu faktörlerin de göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Bu çalışmada, namlu uzunluğunun saçma dağılımına etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntemler: Bu amaçla, yivsiz, setsiz ve şoksuz 12 kalibre, namlu uzunluğu 70 cm olan bir av tüfeği ile 9 ayrı mesafeden, 3,5 ve 7,5 mm çaplı saçmalar içeren fişekler kullanılarak, özel bir düzenekle bez hedefler üzerine dikey atışlar yapılmıştır. Tüfeğin namlu uzunluğu 45 ve 20 cm olacak şekilde iki kez kısaltılarak tüm atışlar tekrarlanmıştır. Bulgular: Elde edilen saçma dağılımları, namlu uzunluğuna göre karşılaştırıldığında, namlu uzunluğu 45 cm iken oluşan saçma dağılımı 70 cm’ye göre daha fazla olmakla birlikte aradaki farkın istatistiksel olarak anlamlılığının değişken olduğu görülmüştür. Namlu uzunluğu 20 cm iken yapılan atışlardaki saçma dağılımının, 70 cm ve 45 cm namlu uzunluğundan yapılan atışlara göre anlamlı şekilde daha fazla olduğu, atış mesafesi 100 cm’nin üzerine çıktığında saçma dağılımındaki farklılığın daha belirgin olduğu görülmüştür. Sonuç: Saçma dağılımındaki farklılığın, namlu uzunluğunun önemli oranda kısaltılması ile belirgin hale geldiği sonucuna varılmıştır. .

Objective: An important issue in need of investigation is the determination of the shooting range in cases of death and injury that occur through the use of firearms. In shotgun injuries, in distances beyond which the residue of gunpowder cannot reach, the dispersion of pellets on the target is used to determine the firing distance. In shotgun injuries with a long discharge range, the dispersion of shot on the target is also used to determine the firing distance. Nonetheless, there are a number of factors that affect the size of the shot pattern, such as barrel length, shot size, degree of choking, type of wadding and environmental conditions. It is important to consider these factors when determining the range. In this study, we aimed to investigate the effect of barrel length on the dispersion of shot. Methods: With this aim, we fired at linen targets from nine different distances using a non- choked 12 gauge shotgun with a 70 cm barrel using cartridges containing 3.5 and 7.5 mm pellets. We repeated all the discharges after altering the shotgun barrel length to 45 cm and 20 cm. Results: When we compared the obtained dispersion of shot according to the length of the barrel, the dispersion of shot from the 45 cm barrel was no more than that from the 70 cm barrel and this difference was variable statistically. The dispersion of shot with the 20 cm barrel was more than that with the 70 cm and 45 cm barrels, and when the firing distance was above 100 cm, the variance on dispersion of the shot was more marked. Conclusion: We came to the conclusion that the difference in the dispersion of shot is more marked with a distinctly shortened length of barrel.