Antik Liberalizm mi yoksa Modern Sofizm mi?

Abstract

Antik Yunan dünyasının sofistleri, insanı ve insanla ilişkili kavramları düşüncenin odak noktasına oturtan ilk düşünürlerdir. Başarılı insanı mutlu insan olarak algılayan sofistler, yaşama pratik ve pragmatik bir anlam yüklerler. Bu bağlamda bireysel çıkar doğrultusunda bilginin subjektifliği, gerçeğin rölativizmi, bir sözleşme ürünü olan devletin araçsallığı sofizmin temel savlarıdır. Bireysel özgürlüğü en temel değer olarak alan klasik liberalizmde de, insan iradesinin ürünü olan devlet, amaç değil araçtır. Bu çerçevede insanların özellikle yaşama, özgürlük ve mülkiyet haklarını koruyan, kendini hukukla sınırlandıran, güvenlik ve adalet dışındaki alanları bireylerin serbest girişimlerine bırakan ve dolayısıyla bireylerin çıkarları ile kendi çıkarı örtüşen devlet düşüncesi de liberalizmin temel savıdır. Sonuçta aralarında ikibin yılı aşkın bir zaman farkı bulunmasına karşın, sofizm ile liberalizmin insan, birey, özgürlük ve devlet algılamalarında şaşırtıcı bir benzerlik vardır.

Sophists of Ancient Greece& #8217; s world were the first thinkers who placed the focus of thought the human and the concepts related to human. Sophist observing successfull human as happy human load life wish practical and pragmatic. Meaning subjectivity of knowledge in the direction of individual interest, relativity of reality and functionality of state which was the product of contract are main of sophists. In classical liberalism which also sees individual liberty as basic value, state as the product of human will is means, not aim. In this context state understanding which proctects human rights especially, life, liberty, property; limiting itself by law; leaving the areas -excepts security and justice- as free initiative and for these reasons identity of human interests and its own interests are thesis of liberalism. As a result, although there is the difference about two thousands years between them, sophism and liberalism resemble each other interestingly in their understanding of human, individual, liberty and state.