Parlamenter ve Başkanlık Sistemlerinde Siyasi İktidar ve Bürokrasi İlişkileri ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme

Abstract

Bazı istisnalar dısında bürokrasinin temel bir araç olarak asli degil, yardımcı nitelikte hizmet vermesi konusunda hemen hemen ortak bir görüs birligi vardır. Ancak siyasal sistemlerdeki farklılıklar, bürokrasilerin yapı, isleyis ve rollerinde de farklılıklara neden olmaktadır. Bürokrasilerin siyasi iktidarla iliskilerinin siyasal sistemlere göre farklılıklar göstermelerinin nedenlerinin incelenmesi gereklidir. Siyasi iktidarı kullanımında baskanlık sistemindeki gibi sahısların ön plana çıkması veya parlamenter sistemlerde oldugu gibi kurumların ön plana çıkması, iktidarların bürokrasi ile iliskilerinin belirlenmesinde önemli etken olmaktadır. Türkiye’de baskanlık sisteminin uygulanması tartısmaları hemen hiç gündemden düsmemektedir. Ancak bir ülkedeki baskanlık veya parlamenter rejimin degismesi süreci, çok önemli ve karmasık bir yapısal degisimi gerektirir ve sonuçların önceden kestirilmesi mümkün degildir. Özellikle siyasi iktidar ve bürokrasi iliskileri açısından bu iki rejim incelendiginde çok önemli temel ve karakteristik farklılıklar göstermektedir. Bu bakımdan baskanlık sistemi tartısmalarına mutlaka bilimsel zenginlik kazandırmak gereklidir

Exclusive of some exception it is rather approved that bureaucracy should function as a subordinate of political master. But differences of the political systems affects structure, function and role of the bureaucracy. t is necessary to research the relation between political power and bureaucracy. Foregrounding persons by presidency or foregrounding organizations (legislative) while using political power is the dominant factor that determine relationship between power and bureaucracy. The discussion of presidency system has been always kept currency in the Turkey, and in the search of effective and efficient government. But the transforming in the political system of a country necessitate great and structural alteration which can not possible to estimate of its results. When this to systems are criticized especially by considering the relationship – relations of the political power and bureaucracy, it is clear that there are crucial essential chracteristic differences between them. For this point of view it is obvious that this discussions of presidency should be literally widened.