Savcıbey Göleti (Bilecik) Eksen Yerinin Geçirimliliği ve Enjeksiyon Perdesinin Boyutlandırılması

Abstract

Bu çalışma, Savcıbey Göleti (Söğüt/Bilecik) eksen yerinin geçirimsizliğini sağlamak amacıyla yapılması planlanan enjeksiyon perdesinin boyutlandırılmasını kapsamaktadır. Arazi çalışmaları kapsamında mühendislik jeolojisi haritası yapılmış, araştırma sondajları açılmış ve bu araştırma sondajlarında geçirimlilik deneyleri gerçekleştirilmiştir. Arazi çalışmaları ile eksen yerindeki Triyas yaşlı Bozüyük Metamorfitleri’ne ait şistlerin içerdiği süreksizliklerin özellikleri ve geçirimliliğe olan etkisi, süreksizliklerin eksen yerine göre konumları göz önüne alınarak gözlemsel olarak belirlenmiştir. Süreksizlik konumları genel olarak K-G ile KKD-GGB arasında değişen doğrultulara sahiptir. Baraj ekseninde 5 adet, memba batardosu üzerinde 2 adet, çevirme tüneli güzergâhında 3 adet, dolusavak yerinde ise 2 adet olmak üzere toplam 245 m derinliğinde araştırma sondajları açılmıştır. Eksen yerindeki kayaçların geçirimliliğinin belirlenebilmesi ve enjeksiyon perdesinin boyutlandırılabilmesi amacıyla, Bozüyük Metamorfitleri’ne ait birimlerde Lugeon deneyleri, talvegdeki alüvyonlarda ve sağ yamaçta yüzeylenen yamaç molozunda ise düşen seviyeli geçirimlilik deneyleri gerçekleştirilmiştir. Lugeon deneyleri sonucunda Bozüyük Metamorfitleri’nin genel olarak geçirimli ve yer yer az geçirimli özellikte olduğu belirlenmiştir. Alüvyon ve yamaç molozu ise çok geçirimlidir. Ayrıca, eksen yerinde gerçekleştirilen sondaj çalışmaları, Triyas yaşlı Bozüyük Metamorfitlerinde ayrışma derecesinin artmasıyla geçirimliliğin de arttığını göstermiştir. Tüm çalışmaların sonucunda Savcıbey Göleti’nin geçirimliliği ile ilgili bilgiler toplanmış ve enjeksiyon perdesi boyutlandırılmıştır. Buna göre, 1.50 m’lik sıyırma kazısından itibaren ortalama 40 m derinliğinde oluşturulacak bir enjeksiyon perdesinin muhtemel kaçakları engelleyeceği öngörülmüştür.

This study comprise the design of the planned grout curtain in Savcıbey Dam (Söğüt/Bilecik) in order to provide impermeability along the dam axis. Within the context of field studies, engineering geology map was generated, ground investigation drilling was realized and permeability tests were performed. Within the field studies, the joint conditions of the geological units (Triassic aged Bozüyük Metamorphic schists) under the dam axis and its effect on permeability was observed considering the positions of the discontinuities with regard to the dam axis location. Orientation of discontinuities generally have strikes changing between N – S and NNE – SSW. 5 boreholes on dam axis, 2 boreholes on cofferdam, 3 boreholes on diversion tunnel and 2 boreholes on spillway total 245 m ground investigation borehole were drilled. In order to determine the permeability profile of dam axis and design the grout curtain, Lugeon tests in Bozüyük Metamorphic units observed in dam axis, falling head permeability tests in alluviums observed in thalveg and slope debris observed in right abutment were performed. Lugeon tests realized in Bozüyük Metamorphic units show that the unit is generally permeable and partly low permeable. Alluvium and slope debris are highly permeable. In addition, drilling works realized in dam axis shows that the augmentation of the weathering degree cause an increase of permeability in Triassic aged Bozüyük Metamorphic schists. As a result of these studies information about the permeability of Savcıbey Dam was collected and the grout curtain hole was designed. Accordingly, it is predicted that approximately 40 m depth of grout curtain from the stripping excavation with the depth of 1.50 m would prevent the possible leakages.