Türk Dili ve Edebiyatı Öğrencilerinin “Şiir” Kavramına Yönelik Metaforik Algıları

Abstract

Eski Yunancadaki méta (üzerine) ve phrein (taşımak, aktarmak, nakletmek) kelimelerinin bir araya gelmesinden oluşan metafor (métaphore), bir "şey"in birtakım yönlerinin başka bir "şey"e aktarıldığı zihinsel/dilbilimsel süreçleri ifade eder. Metafor, bireyin etkili ve hızlı bir biçimde bir kavramı, başka bir kavramla açıklamasından daha mühim ve güçlü bir zihinsel üretimdir. Nitekim ilgili kavrama yönelik bireyin sahip olduğu derinliği ve deneyimleri de içinde barındırır. Bu araştırmanın temel amacı, Türk Dili ve Edebiyatı öğrencilerinin "şiir" kavramına ilişkin sahip oldukları algıları, ürettikleri metaforlar aracılığıyla tespit etmektir. Araştırmanın çalışma grubunu 2016-2017 öğretim yılında Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünde lisans öğrenimi gören 165 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmanın verileri, nitel araştırma yöntemi ile elde edilmiş ve elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Veri toplama aşamasında öğrencilerin "şiir" kavramına ilişkin sahip oldukları metaforları belirlemek üzere katılımcılara "Şiir ......... -dır/-dir; çünkü ........." cümlesi iletilmiş ve boşlukların doldurulması istenmiştir. Bu çalışmada araştırmanın bulgularına göre, Türk Dili ve Edebiyatı öğrencilerinin "şiir" kavramına ilişkin olarak ürettikleri metaforlar, gerekçeleri incelenerek ortak hususiyetleri doğrultusunda çeşitli kategoriler altında toplanarak değerlendirilecektir

Metaphor (métaphore) is obtained gathering the words of méta (on) and phrein (move or transport) in ancient Greek where it mental or linguistically expresses the processes of some sides of a thing to another thing. Metaphor is an important and powerful output of an individual explaining a term rapidly and effectively with another term. Thus it involves the individual experience and depth belonging to the term. The main purpose of this study is to determine the sense for the term of “poem” with the help of produced metaphors of Turkish Language and Literature Students’. The study group is formed from 165 undergraduate students of Turkish Language and Literature of Mugla Sitki Kocman University in 2016-2017. The data of the study is obtained with qualitative inquiry and content analysis is evaluated. In data obtaining process, the sentence “poem…; because…” is asked and wanted them to fill the blanks for obtaining their metaphors of the term of “poem”. In this study according to the outputs, Turkish Language and Literature Students’ produced metaphors related to the term of “poem” is analysed with the reasons and gathered upon common peculiarities of various categories