Euromos Güney Nekropolis’te Ortaya Çıkarılan Geometrik ve Arkaik Dönem Mezarları

Abstract

Euromos Güney Nekropolis 2013 yılı çalışmaları sonucunda ortaya çıkarılan Geç Geometrik ve Arkaik dönem mezarları, bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Çalışmanın içeriğini, üç adet Geç Geometrik ve bir adet Arkaik dönem mezarı ile söz konusu mezarlardan ele geçen buluntular teşkil etmektedir. İlk defa sistemli kazılar sonucu ortaya çıkarılan bu mezarlar, Euromos’un neredeyse hiç bilinmeyen erken dönemine ilişkin oldukça önemli veriler sunmaktadır. Çalışma kapsamında ele alınan mezarlardan 1 no.lu mezar; ana kayanın oyulmasıyla elde edilen dikdörtgene yakın bir çukurun kenarlarının yerel kayrak taşları ile örülmesinden oluşan bir sanduka mezardır. Çoklu gömünün yapıldığı mezarda, biri kadın, ikisi erkek olmak üzere toplam üç iskelet kalıntısına rastlanmıştır. İskelet kalıntıları dışında mezardan, üç adet minyatür lekythosa ait parçalar, bir adet pişmiş toprak ağırşak ve üç adet bronz fibula ele geçmiştir. Ele geçen buluntulardan hareketle, 1 no.lu mezarı MÖ geç 8. erken 7. yüzyıla tarihlendirmek mümkündür. 2 no.lu mezar; ana kayanın tıraşlanması ile elde edilen düzlemde, plaka taşların dikey olarak kullanılması ile oluşturulan bir sanduka mezardır. Mezar içinde bir adet diş, iki adet kemik parçası ve bronz bir kolyeye ait parçalar ele geçmiştir. Mezar hediyesi olan kolyenin benzer örnekleri ışığında mezarı Geç Geometrik dönem içinde değerlendirmek olasıdır. 3 no.lu mezar; büyük oranda ana kayanın oyulması ile oluşturulan sanduka tipindeki mezarın, sadece bir kenarında plaka taşlar kullanılırken, diğer kenarlarında ise ana kayanın kendisinden faydalanılmış ve herhangi bir taş örgüye gerek duyulmamıştır. Mezardan dağınık bir biçimde ikincil kremasyona ait az sayıda kemik parçası dışında bir adet tabak ve bir adet fincan ele geçmiştir. Ele geçen buluntular ışığında mezarı MÖ 7. yüzyılın ilk yarısına tarihlendirmek mümkün görünmektedir. 4 no.lu mezar; ana kayanın üçgen bir biçimde oyulması ile oluşturulan birincil kremasyon alanıdır. Kremasyon alanında dağınık bir biçimde az sayıdaki kemik parçası dışında, iki adet lydiona ait parçalar, iki adet kotyleye ait parçalar, bir adet tabağa ait parçalar ve bir adet demir kılıca ait parçalar ele geçmiştir. Mezar buluntusu olan lydionlardan hareketle mezarı, MÖ 575 civarına tarihlendirmek mümkündür. Euromos’un Klasik dönem öncesi mezarları gerek mimari, gerek buluntuları ve gerekse ölü gömme geleneği açısından Karia Bölgesi’ndeki diğer yerleşimlerde açığa çıkarılan mezarlar ile oldukça benzerlik taşımakla birlikte, bölgenin erken dönem ölü gömme geleneğine katkılar sunması bakımından önemlidir.

This article presents our 2013 activities in the Southern Necropolis of Euromos which revealed a number of graves from the Late Geometric and Archaic periods. These graves, three from the Late Geometric and one from the Archaic period, were first uncovered as the result of systematic excavations, and present very important data on the very little known early period of Euromos. Grave number 1 is a cist burial that was almost rectangular in shape and constructed by carving out the main rock and built on the edges with local slate stones. Multiple burials were made and a total of three skeletal remains, one female and two males, were found in the grave. Besides skeletal remains, the grave included three pieces of a miniature lekythos, a terracotta spindle whorl, and three bronze fibulae. On the basis of the finds, it is possible to date the grave number 1 from the late 8th to the early 7th cent. BC. Grave number 2 is a cist burial carved by shaving the main rock and arranged with vertically placed plate stones. The tomb included one tooth, two pieces of bone and fragments of a bronze necklace. It is possible to date the grave to the Late Geometric period on the basis of similar necklaces used as burial gifts. Grave number 3 is again a cist burial shaped by carving out of the main rock and built on one side with plate stones and left bare on the rock side. Apart from a small number of scattered bone fragments belonging to a secondary cremation, a dish and a cup were recovered from the grave. It is possible to date the tomb to the first half of the 7th cent. BC. Grave number 4 is the primary cremation site created by carving the main rock out in a triangular form. In the cremation area, apart from a small number of scattered bone fragments, pieces belonging to two lydions, two cotylae, a plate, and iron sword were found. It is possible to date the tomb around 575 BC by moving from the Lydians, which are grave finds. The pre-Classical graves of Euromos are important in terms of their contribution to the early burial tradition of the region with its similarity to the burials found in other settlements the Karia, both in terms of architecture, finds and burial tradition.