Romantik İlişkilerde İzlenim Ayarlamacılığı ve Özbilinç: Yatırım Modeli Üzerine Bir İnceleme

Abstract

Araştırmada Yatırım Modeli unsurları olan ilişki doyumu, seçeneklerin niteliğini değerlendirme ve ilişki yatırımı değişkenleri, izlenim ayarlamacılığı, özbilinç ölçeğinin alt boyutları olan stil bilinçliliği, görünüm bilinçliliği, kendini düşünme, içsel özfarkındalık, sosyal kaygı boyutları ve konuyla alakalı bazı kişisel değişkenler kullanılarak aşamalı regresyon analizi ile yordanmıştır. Araştırmada kullanılan değişkenler cinsiyet ve medeni duruma ilişkin farklar açısından da incelenmiştir. Araştırmadan elde edilen bazı sonuçlar izlenim ayarlamacılığının ilişki doyumunu negatif, seçeneklerin niteliğini değerlendirmeyi pozitif; stil bilinçliliğinin seçeneklerin niteliğini değerlendirme ve ilişki yatırımını pozitif, içsel özfarkındalığın ilişki doyumunu ve seçeneklerin niteliğini değerlendirmeyi pozitif olarak yordadığıdır. Erkeklerin partnerleriyle ilişkilerinde ve genelde daha yüksek izlenim ayarlamacılar oldukları, seçeneklerin niteliğini daha olumlu değerlendirdikleri, kadınların ise ilişki doyumu puanlarının daha yüksek oldukları görülmüştür. Bulgular literatür çerçevesinde tartışılmıştır.

In this study the components of Investment Model (relationship satisfaction, quality of alternatives, relationship investment) are predicted by self-monitoring, the components of self-consciousness (style consciousness, appearance consciousness, self-reflectiveness, internal self-awareness, social anxiousness) and some relational variables by using hierarchic regression analysis. The variables used in the analysis are also examined in terms of gender and marital status differences. Some of the results of the analysis show that, self-monitoring predicts relationship satisfaction positively, quality of alternatives negatively; style consciousness predicts quality of alternatives and relationship investment positively, internal self-awareness predicts relationship satisfaction and quality of alternatives positively. Men are higher in selfmonitoring both generally and in their relationship with their partners and they evaluate quality of alternatives positively. Women score higher in relationship satisfaction. The results are discussed within the frame of the literature.