Toplumsal Cinsiyet Temelinde Türkiye'de Kadın ve Eğitim

Abstract

Toplumsal cinsiyet kavramı, kadınlık ve erkekliğin toplumsal olarak kurulan, öğrenilen kalıplar olduğunu ifade eder. Toplumsal cinsiyetle ilgili çalışmalar ise sadece kadınlarla ilgili yapılan çalışmaları değil, farklı cinsel yönelimlerin ve cinsel kimliklerin hesaba katılması, bunlara yönelik ayrımcı tutumların dikkate alınmasını gerekli kılar. Bununla birlikte, bireylerin, toplumda etkin bir rol alması, toplumla uyum içinde yaşayabilmesi haklarını bilmesi ve kullanabilmesi ile yakından ilişkilidir. Bu haklardan biri olan eğitim, diğer haklarını bilmesi ve kullanması açısından son derece önemlidir. Bu düşünce ve yaklaşım temele alınarak bu makalede, öncelikle toplumsal cinsiyet ve eğitim hakkı kavramları ele alınmıştır. Bu kavramlardan hareketle toplumsal cinsiyet açısından Türkiye’de kadının eğitim durumu ve eğitim durumunun bireysel ve toplumsal açıdan yansımalarına yönelik bir durum saptaması yapılmıştır. Bu amaçla eğitim hakkı ve eğitimin bireysel ve toplumsal açıdan önemi üzerinde durulmuştur. Daha sonra Türkiye’de kadının eğitim sürecindeki yerine yönelik istatistikler sunulmuştur. Ayrıca kadının eğitim düzeyi ve toplum ile ilgili istatistikler arasında ilişki kurularak bazı çıkarımlara ulaşılmıştır. Bu çıkarımlara göre, Türkiye’de kız çocuklarının doğumdan itibaren erkek çocuklarına oranla daha dezavantajlı olduğu ve bunun pek çok alanda kendini gösterdiği anlaşılmıştır. Kadının toplumsal yeri ve eğitim düzeyine yönelik bulgular temele alınarak, kadının siyasal ve çalışma yaşamındaki yeri ve belirlenen sorunlara yönelik çözüm çabaları üzerinde tartışılmıştır. Son olarak Türkiye’de kadının eğitim sorunları ile ilgili çözüme yönelik bir bakış açısı sunulmuştur.

The concept of gender represents that femaleness and maleness are learnt patterns which are established by society. The gender studies necessitate not only the studies about women but also different sexual orientations, gender identity and discriminatory attitudes for them should be taken into account. Moreover, individuals’ taking an active role in society and being able to live in harmony with society is closely related with recognizing and exercising their rights. Education, one of these rights, is extremely significant in terms of recognizing and exercising the other rights. Based on this idea and approach, primarily the concepts of gender and right to education are dealt. With reference to these concepts, an assessment of the educational status of women in Turkey and its individual and social reflections from the point of gender is conducted. For this purpose, the right to education and the individual and social importance of education is emphasized. Afterwards, the statistical data about the place of women in the education process in Turkey is presented. Furthermore, some inferences are attained by correlating the educational level of women with the statistical data about society. According to these inferences, it is realized that in Turkey, girls have always been more disadvantageous than boys in many fields since their birth. Based on the findings about women’s social status and their educational levels, women’s status in the business and political life and the solution efforts about the determined problems are discussed. Finally, a solution-oriented perspective concerning the educational problems of women in Turkey is submitted.