Yetişkinlerde profesyonel psikolojik yardım arama tutumu ve bunu etkileyen faktörler
Abstract
AMAÇ: Araştırma, yetişkinlerin profesyonel psikolojik yardım arama tutumları ve bunu etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla gerçekleştirildi. GEREÇ ve YÖNTEM: Tanımlayıcı tipte ve kesitsel olarak planlanan araştırmanın örneklemini Aydın İl merkezindeki 14 kamu kurumunda çalışan 490 kişi oluşturdu. Katılımcılara Profesyonel Psikolojik Yardım Arama Tutum Ölçeği (PPYATÖ), Algılanan Aile ve Arkadaş Sosyal Destek Ölçeği ve Genel Sağlık Anketi uygulandı. İstatistiksel analizde t - testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Pearson r korelasyon analizi ve güvenirlik analizi kullanılmıştır. BULGULAR: Örneklemi oluşturan bireyler en sık aileden birilerine %57.1, ikinci sıklıkla arkadaşlarına % 31.3, üçüncü sırada profesyonel destek arayışıyla psikiyatriste %15.5 başvurmaktadırlar. Eğitim düzeyinin, PPYATÖ Zorlanma alt-ölçeği puanları (F=4.9; p<0.001) ile Danışmaya Olan İnanç alt-ölçeği puanları (F=6.6; p<0.001) üzerinde anlamlı etkisi olduğu bulundu. Bireylerin yakınlarından birinin psikolojik yardım alması ile PPYATÖ Zorlanma, Danışmaya Olan İnanç ve Sosyal Kabul alt-ölçek puanları arasında anlamlı ilişki bulundu. SONUÇ: Katılımcıların çoğunluğu ruhsal yönden kendilerini iyi hissetmekte, profesyonel yardım almamakta, sıkıntılarını eş ve arkadaşları ile konuşarak ve yürüyerek gidermektedirler. Eğitim düzeyi yüksek ve/veya ekonomik durumu iyi olanlar, aile üyelerinden herhangi birisi profesyonel yardım alanlar, sıkıntılarını yakınlarıyla paylaşabilenler, profesyonel yardıma ihtiyaç hisseden ve kabul edenlerde psikiyatriste başvurma eğilimi görece daha yüksektir. Stresle başa çıkabilenler, eş-arkadaş sosyal desteği olanlar ve genel sağlık algısı iyi olanlar daha çok yardım arama tutumu göstermektedirler. OBJECTIVE: The aim of the study was to investigate adults' attitudes towards seeking psychological help and its relationship with various socio-demographic as well as personal factors. MATERIALS and METHODS: The participants in this cross-sectional study were 490 people working in the public sector in the city of Aydin, Turkey. Participants filled in the Professional Help Seeking attitude Scale (PHSAS), Perceived Social Support from Family (PSS-Fa) and Friends (PSS-Fr) scales and the 12-item version General Health Questionnaire (GHQ-12). The data were analysed by means of t-test, one direction variant analysis (ANOVA), Pearson's Correlation analysis and reliability analysis. RESULTS: The participants reported to prefer seeking help from family members 57.1 %; from friends 31.3 % and from a psychiatrist 15.5 % , respectively. Educational status was found to have a significant effect on PHSAS difficulty in seeking psychological help subscale scores (F=4.9; p< 0.001) and belief in psychological counseling subscale scores (F=6.6; p< 0.001). CONCLUSION: Most of the participants felt psychologically healthy, were not receiving psychological help and said that when they felt psychological distress they overcame this by socializing with family members and friends. An inclination to apply for a psychiatrist is associated with being a university graduate, having higher income, having a relative receiving psychological help, and accepting a need for psychological help. The findings indicated that people with effective coping skills with stress, having social support and higher general health perception were more positive to seeking psychological help.
