Öğretmenlerin Psikolojik Sermayeleri ile Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkide Psikolojik ve Yapısal Güçlendirmenin Rolü
Abstract
Bu araştırmada, öğretmenlerin psikolojik sermayeleri ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkide, psikolojik ve yapısal güçlendirmenin rolünün belirlenmesi amaçlanmaktadır. İlişkisel tarama modelinde desenlenen araştırmanın örneklemini, 2015- 2016 Eğitim-Öğretim yılında Muğla ilinde görev yapmakta olan 374 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında, "Psikolojik Sermaye Ölçeği", "Psikolojik Güçlendirme Ölçeği", "Yapısal Güçlendirme Ölçeği" ve "Maslach Tükenmişlik Ölçeği" kullanılmıştır. Gizil değişkenler arasındaki ilişkilerin belirlenmesi için Pearson korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Oluşturulan model, Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) ile test edilmiştir. Araştırma bulgularına göre psikolojik sermaye ile duygusal tükenme ve duyarsızlaşma arasındaki ilişkide, psikolojik ve yapısal güçlendirme tam aracılık rolüne; psikolojik sermaye ile kişisel başarısızlık duygusu arasındaki ilişkide, psikolojik ve yapısal güçlendirme kısmi aracılık rolüne sahiptir. Oluşturulan model doğrultusunda elde edilen sonuçlara göre, öğretmenlerin duygusal tükenmelerinin azaltılmasında psikolojik sermaye ile birlikte psikolojik ve yapısal güçlendirmenin etkili olduğu belirlenmiştir. Psikolojik sermaye, öğretmenlerin tükenmişliğinin azaltılmasında özellikle psikolojik güçlendirmeye ihtiyaç duymakla birlikte yapısal güçlendirmeye de ihtiyaç duymaktadır. Sonuç olarak, öğretmenlerde duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarısızlık duygusu belirtilerinin görülmemesi veya azaltılabilmesi için psikolojik sermayeye ek olarak psikolojik ve yapısal güçlendirmeye ihtiyaç bulunmaktadır. Bu araştırmada, öğretmenlerin psikolojik sermayeleri ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkide, psikolojik ve yapısal güçlendirmenin rolünün belirlenmesi amaçlanmaktadır. İlişkisel tarama modelinde desenlenen araştırmanın örneklemini, 2015- 2016 Eğitim-Öğretim yılında Muğla ilinde görev yapmakta olan 374 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında, “Psikolojik Sermaye Ölçeği”, “Psikolojik Güçlendirme Ölçeği”, “Yapısal Güçlendirme Ölçeği” ve “Maslach Tükenmişlik Ölçeği” kullanılmıştır. Gizil değişkenler arasındaki ilişkilerin belirlenmesi için Pearson korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Oluşturulan model, Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) ile test edilmiştir. Araştırma bulgularına göre psikolojik sermaye ile duygusal tükenme ve duyarsızlaşma arasındaki ilişkide, psikolojik ve yapısal güçlendirme tam aracılık rolüne; psikolojik sermaye ile kişisel başarısızlık duygusu arasındaki ilişkide, psikolojik ve yapısal güçlendirme kısmi aracılık rolüne sahiptir. Oluşturulan model doğrultusunda elde edilen sonuçlara göre, öğretmenlerin duygusal tükenmelerinin azaltılmasında psikolojik sermaye ile birlikte psikolojik ve yapısal güçlendirmenin etkili olduğu belirlenmiştir. Psikolojik sermaye, öğretmenlerin tükenmişliğinin azaltılmasında özellikle psikolojik güçlendirmeye ihtiyaç duymakla birlikte yapısal güçlendirmeye de ihtiyaç duymaktadır. Sonuç olarak, öğretmenlerde duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarısızlık duygusu belirtilerinin görülmemesi veya azaltılabilmesi için psikolojik sermayeye ek olarak psikolojik ve yapısal güçlendirmeye ihtiyaç bulunmaktadır.
