İMKB’de işlem gören çimento şirketlerinin performanslarının ölçülmesinde veri zarflama analizi yaklaşımı

Abstract

Sosyal amaçlı işletmeler hariç işletmelerin temel ekonomik amaçlarından birisi faaliyetlerinden kar elde etmek, büyümek, sürekliliğini sağlamak ve piyasa değerini artırmaktır. Artan rekabet ve değişen çevre koşullarına uyum sağlayabilmek için, işletmelerin doğru stratejiler belirleyip, doğru verilerle doğru sonuçları alması ve amaçlarına yönelik olarak belirlediği hedeflere ulaşmada, uygulamanın hangi aşamasında olduğunu tespit etmek için performans ölçme sistemlerine ihtiyaçları vardır. Günümüz bilgi sistemlerinde, teknolojide, üretim yönetiminde ve yönetim sistemlerinde meydana gelen değişikliklerle birlikte işletmelerin, performans ölçüm sistemlerini de gözden geçirmeleri gerekliliği ortaya çıkmıştır. Günümüze kadar geçen süreç içerisinde ağırlıklı olarak kullanılan finansal performans ölçüm sistemleri, tek başlarına işletmelerin faaliyetlerinin performansını belirlemede yetersiz kalmıştır. Bu çalışmada, İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında (İMKB) işlem gören çimento sektörüne ait şirketlerin etkinlik değerleri, Veri Zarflama Analizi (VZA) yöntemiyle hesaplanarak sektöre ilişkin performans sonuçları elde edilmiştir.

The fundamental economic goals of the business enterprises, except with social objective ones,, is making profit from their activities, developing, providing continuity and to increase market value. Business enterprises need some performance measurement systems for adapting themselves to increasing competition and changing environmental conditions, taking right results with the right data by making accurate strategies and deciding the stage of the targets which is constructed according to their goals in the application. Because of the changes in the fields of information systems, technology, production management and management systems, necessities for checking over the performance criteria for the business enterprises occured nowadays. Financial performance measurement systems which were used mostly before become insufficient for specifying the performance criteria for today. In this study, the performance of the cement sector listed in İstanbul Stock Exchange (IMKB) is evaluated in terms of effectiveness and efficiency by the Data Envelopment Analysis (DEA) method.