Tarımbor ((Na2B8O13.4(H2O)) Gübresinin Sera Koşullarında Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera:Gelechiidae)'ya İnsektisit Etkisi ile Domates Bitkisinin Fizyolojisi ve Biyokimyası Üzerindeki Etkilerinin Saptanması

Abstract

Türkiye'de, örtüaltı domates üretiminde önemli bir yöre olan Muğla ili Ortaca ilçesinde, 2014 Şubat-Mayıs ayları arasında gerçekleştirilen bu çalışmada Tarımbor (Na2B8O13.4(H2O)) gübresinin Domates galerigüvesi (Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae)) üzerindeki etkisi ile domateste bitki fizyolojisi ve biyokimyası üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Ayrıca, Tarımbor'un domateste bitki fizyolojisi ve biyokimyası üzerindeki etkisinin saptanması amacıyla yapraklarda bor, klorofil, karotenoid, prolin, FRAP, CAT, SOD, MDA (lipid peroksidasyonu) analizleri gerçekleştirilmiştir. Tarımbor gübresinin beş farklı konsantrasyonu (10, 20, 30, 40, 50 g/da) beş tekerrürlü olarak denenmiştir. Değerlendirmeler sonucunda genel olarak Tarımbor gübresinin uygulanan en yüksek konsantrasyonu (TB5) pozitif kontrol olarak kullanılan Spinosad etken maddesi ile büyük ölçüde aynı grupta yer alarak domates galerigüvesi mücadelesinde Spinosad'a yakın bir etki göstermiştir. Tarımbor'un en yüksek konsantrasyonunda bile domates bitkisi yapraklarında belirlenen Bor kapsamı toksik değerlere ulaşmamıştır. Ayrıca, Tarımbor konsantrasyonundaki artışa paralel olarak, yapraklarda lipit peroksidasyon oranının arttığı, bitki antioksidatif sisteminin uyarıldığı ve antioksidatif enzim aktiviteleri ile prolin kapsamlarının yükseldiği saptanmıştır.

In this study which was carried out in Ortaca (Muğla), important region for tomato production in the greenhouses, the insecticide effects of Tarımbor fertiliser against tomato leafminer (Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae)), and its effect on physiology and biochemistry of tomato plants were evaluated between February-May in 2014. In this purpose Tarımbor fertiliser were applied as 5 different concentrations (10, 20, 30, 40 and 50 g/da) and 5 recurrences. Also, in order to determine the effects of Tarımbor on tomato physiology and biochemistry; boron, chlorophyll, carotenoids, proline, FRAP, CAT, SOD, MDA (lipid peroxidation) determination were made. Highest concentration of Tarımbor (TB5) fertiliser took part in same group with positive control generally (Spinosad active ingredient) as statistically. As a result, Tarımbor fertiliser showed close effect to Spinosad to control of Tuta absoluta at the TB5 dose. There was no detrimental effects of Tarımbor even at the highest concentrations in the tomato plant leaves. Increased lipid peroxidation rate in the leaves, stimulated antioxidative system of plant and increased proline content with the antioxidative enzyme activities was also determined with the increase in Tarımbor applications.