Geological evolution of the Ulukışla basin (late cretaceous-eocene) Central Anatolia, Turkey
Özet
Ulukışla Havzası (Orta Anadolu, Türkiye) Menderes-Toros Bloğu ve Niğde-Kırşehir Metamorfik Masifi arasında gelişmiştir. Havzaya ait dolguların sunduğu kanıtlar, havzanın asimetrik bir şekilde evrimleştiğini göstermektedir. Genişlemen faz (Geç Kretase - Geç Paieosen) Neotetis Okyanusu kuzey kolu tabanının yitime uğraması sonrasında ve önünde gelişmiş olup, deniz altı yamacından derin denize uzanan ortamlarda, aglomera, kireçtaşı olistolitleri, kumtaşları ve kiltaşlarının çökelimi ile karakterize edilir. Aynı anda, başlangıçta göreceli derin denizel sonrasında sığ denizel ortamda, havzanın daha geniş olan kuzey kısımları, volkanik kayaçlarla ara katkılı resital kireçtaşlarınca üzer-lenen ince-taneli kumtaşları ve kiltaşları içermektedir. Bölgesel tektonik şartların değişmesi ile gelişen sıkışma fazına (Geç Paleosen- Erken Eosen) bağlı olarak, volkanik yükseltiler ve/veya topografik yükseltiler üzerinde yama resifleri gelişmiştir. Ek olarak, volkanikler, kireçtaşı ve volkanik kayaç parçaları içeren kırntılılarla ardalanmaktadır. Havza evrimi ve tektonik rejimdeki terslenme, Arap - Afrika plakalarının kuzeye doğru hareketlerinde oluşan sapmalardan güçlüce etkilenmiştir. Çökelme ve havza evriminde etkili olan diğer faktörler ise yersel tektonik etkiler, deniz seviyesi değişimleri ve temel topografyasının düzensizliğidir. The Ulukışla Basin (Central Anatolian, Turkey) developed between the Menderes-Taurides Platform and the Niğde-Kırşehir Metamorphic Massif. Evidence from the basin fill indicates that it evolved with asymmetric tectonics. An extensional phase (the Late Cretaceous-Late Paleocene) developed after subduction of the northern branch of Neotethyan Ocean. The narrow southern margin of Ulukışla Basin evolved over and in front of the Alihoca Ophi-olites (remnant of the Neotethyan ocean floor) and it has been characterized with deposition of the agglomerates, limestone olistoliths, sandstones and mudstones in submarine slope to deep marine environment. At the same time, in the initially the relatively deep then shallow marine environment, broad northern part of the basin includes relatively fine-grained sandstones and mudstones overlying by reef limestone, which is interfingered with volcanic rocks. Depend on compressional phase (the Late Paleocene and Early Eocene), the basin evolved with the effect of regional tectonics; patch reefs formed over the volcanic highlands. In addition, volcanics interfingered with clastics that contain limestone and volcanic rock fragments. Basin evolution and inversion in this tectonic regime has been strongly influenced by deviations originated from overall northward motion of the African-Arabian plates. Other controls on the sedimentation and basin evolution are local tectonics, sea level changes and irregularity of basement topography.
Kaynak
YerbilimleriCilt
32Sayı
2Bağlantı
https://app.trdizin.gov.tr//makale/TVRFNE9UQTNOdz09https://hdl.handle.net/20.500.12809/8781